یلدا؛ وقتی آیین کهن ایرانی جان تازه‌ای به شهر و گردشگری می‌بخشد

در آستانه فرا رسیدن شب یلدا، بلندترین شب سال و یکی از ریشه‌دارترین آیین‌های فرهنگی ایرانی، بار دیگر توجه به جایگاه مراسم و رویدادهای فرهنگی در زندگی شهری و نقش آن‌ها در تقویت پیوندهای اجتماعی و توسعه گردشگری اهمیت می‌یابد.

محمدرضا اکبری، رئیس اداره سرمایه گذاری و امورطرح های اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان در یادداشتی نوشت: یلدا تنها یک مناسبت تقویمی نیست، بلکه نمادی از هم‌نشینی، گفت‌وگو، امید و پیروزی نور بر تاریکی است؛ مفاهیمی که در صورت حضور فعال در فضاهای عمومی شهری، می‌توانند جان تازه‌ای به شهرها ببخشند.

آیین‌های فرهنگی؛ از خانه‌ها تا قلب شهر

در گذشته، شب یلدا عمدتاً در فضای خصوصی خانه‌ها و در جمع خانواده برگزار می‌شد، اما تحولات اجتماعی و گسترش شهرنشینی ضرورت بازتعریف این آیین‌ها را در مقیاس شهری آشکار کرده است. برگزاری مراسم یلدا در اماکن عمومی همچون میدان‌ها، پارک‌ها و پیاده‌راه‌ها، فرصتی فراهم می‌کند تا این آیین کهن از مرزهای خانه فراتر رفته و به تجربه‌ای جمعی و شهری تبدیل شود. چنین رویکردی نه‌تنها به حفظ و بازتولید میراث ناملموس فرهنگی کمک می‌کند، بلکه احساس تعلق شهروندان به هویت ایرانی–شهری را نیز تقویت می‌سازد.

یلدا و سرمایه اجتماعی شهر

فضاهای عمومی، بستر اصلی شکل‌گیری تعاملات اجتماعی هستند. هنگامی که مراسمی مانند شب یلدا در این فضاها برگزار می‌شود، شهروندان با سنین، طبقات و سبک‌های زندگی متفاوت در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. این هم‌نشینی، زمینه‌ساز گفت‌وگو، همدلی و تقویت سرمایه اجتماعی است؛ سرمایه‌ای که نقش تعیین‌کننده‌ای در پایداری اجتماعی شهرها دارد. در شرایطی که زندگی مدرن و فضای مجازی موجب کاهش ارتباطات چهره‌به‌چهره شده است، رویدادهای فرهنگی عمومی می‌توانند پیوندهای انسانی را بازسازی کنند.

از آیین یلدا تا رونق گردشگری شهری

شب یلدا، ظرفیتی قابل‌توجه برای توسعه گردشگری فرهنگی به شمار می‌آید. گردشگران داخلی و خارجی بیش از هر چیز به دنبال تجربه‌های اصیل و منحصربه‌فرد هستند و حضور در مراسمی مانند یلدا، با موسیقی، خوراک محلی، قصه‌گویی و آیین‌های بومی، می‌تواند تصویری ماندگار از شهر در ذهن آن‌ها ایجاد کند. برگزاری برنامه‌های منسجم یلدایی در فضاهای عمومی، علاوه بر افزایش جذابیت مقصد گردشگری، به رونق اقتصاد محلی، صنایع دستی و کسب‌وکارهای شهری نیز کمک می‌کند.

فضاهای عمومی؛ پیش‌نیاز شهرهای زنده و انسانی

تحقق چنین رویدادهایی، بدون وجود فضاهای عمومی باکیفیت امکان‌پذیر نیست. میدان‌ها، پارک‌ها و فضاهای جمعی شهری، تنها عناصر کالبدی نیستند، بلکه بستر شکل‌گیری زندگی اجتماعی و فرهنگی به شمار می‌آیند. گسترش و ارتقای این فضاها، امکان برگزاری آیین‌ها و رویدادهای فرهنگی را فراهم کرده و به کاهش انزوای اجتماعی، افزایش نشاط شهری و تحقق عدالت فضایی کمک می‌کند. شهرهایی که از فضاهای عمومی فعال برخوردارند، توان بیشتری در ایجاد ارتباط میان انسان‌ها و تقویت حس تعلق اجتماعی دارند.

یلدا؛ فرصتی برای سیاست‌گذاری فرهنگی و شهری

در آستانه شب یلدا، توجه مدیران شهری و سیاست‌گذاران فرهنگی به این آیین کهن می‌تواند نقطه آغاز رویکردی پایدار در توسعه شهری باشد. برنامه‌ریزی منظم برای برگزاری مراسم فرهنگی ایرانی در تقویم شهری، حمایت از مشارکت شهروندان و هنرمندان، و استفاده از این رویدادها به‌عنوان ابزار توسعه گردشگری، می‌تواند شهرها را به فضاهایی زنده‌تر، انسانی‌تر و جذاب‌تر تبدیل کند.

یلدا یادآور این حقیقت است که فرهنگ، زمانی زنده می‌ماند که در متن زندگی روزمره مردم و در فضاهای عمومی شهر جریان داشته باشد؛ جایی که انسان‌ها بار دیگر به بهانه یک آیین مشترک، کنار هم می‌نشینند و شب را به امید روشنایی صبح به پایان می‌رسانند.

انتهای پیام/

کد خبر 1404092601917
دبیر محمد آوخ

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha